Skip to content

C Programlama

  • LValue: Adrese sahip, atama yapılabilen ifadelerdir.
  • RValue: Atama yapılamayan, genellikle geçici değerlerdir.
  • Call by Reference: C dilinde doğrudan yoktur, ancak pointerlar aracılığıyla benzer işlev sağlanabilir.
  • Call by Value: Parametrelerin fonksiyona kopyalanarak gönderilmesidir.
  • Postfix (i++): İşlemden sonra artırır.
  • Prefix (++i): İşlemden önce artırır.
  • Recursion: Bir fonksiyonun kendisini çağırma işlemidir.
  • Redeclaration: Aynı kapsamda aynı isimle değişken ya da fonksiyon tekrar tanımlanamaz. Bu hata üretir.
  • , operatörü aynı kapsamda aynı isimle değişken ya da fonksiyon tekrar tanımlanamaz. Bu hata üretir.
  • argc: Argument count (argüman sayısı)
  • argv: Argument vector (argüman dizisi)
  • Diziler bellek adreslerini tutar.
  • dizi[index] ile index[dizi] aynı anlama gelir (*(dizi + index)).
  • Temel Türler: int, float, double, char, void
  • const: Değişkeni sabit yapar.
  • sizeof: Veri veya değişken boyutunu döner.
  • Struct: Farklı veri türlerini gruplar.
  • Bitfield: Hafızayı daha verimli kullanmak için bit seviyesinde alan tanımlar.
  • Enum: Sabitlere anlamlı isimler verir.
  • Union: Aynı bellek bölgesini farklı veri türleriyle kullanır.
typedef int tamsayi;
tamsayi value = 0;

struct Person {
  char name[20];
  int age;
};

typedef struct {
  unsigned int month : 4;
  unsigned int year : 11;
  unsigned int day : 5;
} Date;

typedef struct {
  uint8_t x;
  uint16_t y;
} __attribute__((packed)) State_s;
  • Snake Case: my_variable_name
  • Camel Case: myVariableName
  • Pascal Case: MyVariableName
  • attribute: Yapıların bellekteki boşluklarını optimize eder.
  • volatile: Optimize edilmemesi gereken değişkenlerde kullanılır.
// constructor int main önce çalışmasını sağlar.
// destructor int mainden sonra çaılmasını sağlar.

void __attribute__((constructor)) calledFirst();
void __attribute__((destructor)) calledLast();

void main() { printf("main"); }

void calledFirst() {  printf("constructor\n"); }
void calledLast(){ printf("destructor\n"); }

// packed bellekte olan boşlukların doldurulmasını sağlar. normalde alta bulunan 
// struct  32 byte olur fakat packed  sayesinde 24 byte olur.
typedef struct {
  uint8_t x;
  uint16_t y;
} __attribute__((packed)) State_s;

State_s state_1
State_s state_2 = {1 ,2};
State_s state_3 = {0}; // Bütün verilere 0 atar.
State_s state_ptr;
state_ptr->x = 10; // ya da *(state_ptr).x = 10;
  • Implicit: Otomatik tür dönüşüm.
  • Explicit: Manuel tür dönüşüm.
int x = (int)3.14; // C tarzı
int y = static_cast<int>(3.14); // C++ tarzı
  • Koşullar: if, else if, else, switch
  • Döngüler: for, while, do-while
  • Fonksiyonlar: Void dışındaki fonksiyonlar mutlaka dönüş yapmalıdır.
  • Define ve Makrolar: Derleme zamanında sembolik isimler yaratır. #define sembolik isimler atanması için kullanılır. Değişkenlerin önüne boş bir #define koyarak, o değişkenin kullanım amacı hakkında bilgi verilebilir. #define bellek kısmında alan tutmaz derleme sırasında otomatik olarak düzeltilir.
#define MAX_SIZE 100
#define __MUTLAK_SONUC__    //boş define 
int __MUTLAK_SONUC__ degisken;
  • String (Karakter Dizileri): C dilinde, string (karakter dizileri) aslında karakterlerden oluşan dizilerdir. Karakter dizileri her zaman özel bir sonlandırıcı karakter \0 (null terminatör) ile biter. Bu sonlandırıcı, dizinin sonunu belirtmek için kullanılır.
    • Örneğin, 6 karakterlik bir metin için bellekte 7 byte'lık alan ayrılır (6 karakter + 1 null terminatör).
    • Çift tırnak " içinde yazılan stringlere otomatik olarak \0 eklenir. Ancak tek tırnak ' ile belirtilen karakter dizilerinde son karakter olarak manuel \0 eklenmelidir.
char str1[] = "Hello"; // Otomatik olarak \0 eklenir.
char str2[] = {'H', 'i', '\0'}; // Manuel olarak \0 eklenm

#include <stdarg.h>

if(printf("Hello World")) {}  // Bir kez çalışır.
while(printf("Hello World")) {} // Sonsuz döngü.

for(int a = 0, b = 10; a < 10 && b > 2; a++, b--);
unsigned log int = size_t;

int array[5] = {[0 ... 4] = 5}; // Derleyiciye göre kabul edilir.


printf("%2.3f", num);   // Sağ hizalı
printf("%-2.3f", num);  // Sol hizalı
printf("%+2.3f", num);  // Pozitif sayı önüne '+' koyar
printf("%05x", num);    // Boşluklara 0 koyar
printf("%*.*f", 2,3,number); // '*' verilerin dışardan doldurulmasını sağlar.
printf("%#x", number);       // '#' sayıların 0x şeklinde yazılmasını sağlar.

char buf[100];
sprintf(buf, "Sayı: %d", num);
sscanf(buf, "Sayı: %d", &num);
  • for(;;), while(true) sonsuz döngüye örnektir.
  • continue döngüyü başa alır. break döngüden çıkar. return fonksiyondan çıkar.
  • Modern derleyiciler de #pragma once kullanılabilir. 

// HEADER GUARDS
#ifndef SOME_UNIQUE_NAME_HERE
#define SOME_UNIQUE_NAME_HERE
#endif

int add(int a, int b); // prototip (declaration)

int add(int a, int b) { return a + b; }  // Definition

int sum(int num, ...) { // değişken sayıda parametre alan fonksiyon
    int total = 0;
    va_list args;
    va_start(args, num);
    for (int i = 0; i < num; i++) {
        total += va_arg(args, int);
    }
    va_end(args);
    return total;
}

  • Direct Acces: Bir değişkenin adını kullanarak erişmektedir.
  • Indirect Access(Dolaylı Erişim): Pointer adresinden değişken erişimidir.
  • Genel amaçlar için void veri tipi kullanılır. Bütün veri tipleri ataması yapılabilir.

Pointer

  • Bir bellek adresini tutar ve yönetir.
  • Pointer adresini (ptr), işaret edilen değeri (*ptr) ifade eder. 
    int val = 10;
int *ptr = &val;

Dinamik Bellek Yönetimi

  • malloc: Bellekte belirtilen boyut kadar yer ayırır.
  • calloc: Bellekte yer ayırır ve temizler.
  • realloc: Daha önce ayrılan bellek alanını yeniden boyutlandırır.
  • free: Ayrılan belleği serbest bırakır.
int *arr = (int*)malloc(sizeof(int)*10);
free(arr);

Temel Veri Yapıları

  • Stack: Program derlenirken sabit boyutludur, LIFO mantığı kullanır.
  • Heap: Çalışma zamanı sırasında dinamik bellek yönetimine izin verir.
  • Linked List (Bağlı Liste): Veri parçalarını birbirine bağlayan pointerlarla dinamik hafıza yönetimi sağlar.